رهبر مخالفان ونزوئلا؛ برنده جایزه نوبل صلح ۲۰۲۵

در بیانیه این کمیته ، آمده است این جایزه به‌دلیل «تلاش‌های خستگی‌ناپذیر او در ترویج حقوق دموکراتیک مردم ونزوئلا و مبارزه‌اش برای گذار عادلانه و مسالمت‌آمیز از دیکتاتوری به دموکراسی» به ماچادو اهدا می‌شود.کمیته نوبل افزود ماچادو «شعله دموکراسی را در میان تاریکی فزاینده زنده نگه داشته است».
ماچادو رهبر مخالفان نیکلاس مادورو، رییس‌جمهوری ونزوئلا، به شمار می‌رود. مادورو که به تقلب در انتخابات ریاست‌جمهوری ونزوئلا متهم شده، با بحران مشروعیت بین‌المللی دست و پنجه نرم می‌کند.ماچادو در دو دهه گذشته یکی از چهره‌های برجسته جنبش دموکراسی‌خواهی در ونزوئلا بوده استو او در ابتدا با تاسیس سازمان «سوماته» برای برگزاری انتخابات آزاد و منصفانه مبارزه کرد و بعدها رهبری نیروهای مخالف دولت را بر عهده گرفت.کمیته نوبل در ادامه بیانیه خود از ماچادو به‌عنوان نمونه‌ای «استثنایی از شجاعت مدنی در آمریکای لاتین» یاد کرد و افزود: «او توانسته اپوزیسیونی را که زمانی به‌شدت دچار تفرقه بود، حول یک خواسته مشترک که برگزاری انتخابات آزاد و استقرار حکومتی مردمی است، متحد کند.»
ماریا کورینا ماچادو زاده ۷ اکتبر ۱۹۶۷ در کاراکاس است. او سیاستمدار، مهندس صنایع و از برجسته‌ترین چهره‌های اپوزیسیون ونزوئلا است که دولت او را ممنوع‌الخروج هم کرده است.
ماچادو از خانواده‌ای ثروتمند و بانفوذ می‌آید و تحصیلاتش را در رشته مهندسی صنعتی در دانشگاه کاتولیک آندرس بلو در کاراکاس و سپس در مدرسه حکومت کندی در دانشگاه هاروارد به پایان رسانده است.ماچادو در سال ۲۰۰۲ یکی از بنیان‌گذاران سازمان «سوماته» بود؛ نهادی غیردولتی که برای شفافیت و نظارت بر انتخابات فعالیت می‌کرد و نقش مهمی در همه‌پرسی سال ۲۰۰۴ علیه هوگو چاوز داشت. او در سال ۲۰۱۰ به‌عنوان نماینده به مجلس ملی ونزوئلا راه یافت و به یکی از صدای اصلی مخالفان حکومت چاوز و سپس مادورو تبدیل شد.
در سال ۲۰۱۴ به‌دلیل شرکت در اعتراضات سراسری و انتقادهای تند از حکومت، از مجلس اخراج و سپس از حق نامزدی سیاسی محروم شد. با این حال، او به فعالیت‌های خود ادامه داده و در سال‌های اخیر به رهبر جنبش اپوزیسیون «ونته ونزوئلا» (به‌معنای به‌پا خیز ونزوئلا) تبدیل شده است.ماچادو از مدافعان اقتصاد آزاد، حقوق بشر و روابط نزدیک‌تر با غرب است و به‌ویژه پس از بحران‌های انسانی و اقتصادی گسترده در ونزوئلا، چهره‌ای محبوب میان مخالفان مادورو و بخشی از جامعه بین‌المللی شده است.
اعلام برندۀ نوبل ۲۰۲۵ در حالی است که در روزهای اخیر و در میان گمانه‌زنی‌های بسیار، نام دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، نیز به‌عنوان برنده یاد شده بود.
جوایز نوبل طبق وصیت آلفرد نوبل، مخترع و صنعتگر ثروتمند سوئدی، بنیان‌گذاری شده‌اند و از سال ۱۹۰۱ تاکنون به پاس دستاوردهای برجسته در حوزه‌های علم، ادبیات و صلح اهدا می‌شوند؛ هرچند در دوران جنگ‌های جهانی با وقفه‌هایی همراه بودند.جایزه اقتصاد بعدتر به این مجموعه افزوده شد.
برندگان جوایز نوبل را کمیته‌هایی از متخصصان نهادهای علمی گوناگون انتخاب می‌کنند. محل اهدای همه جوایز استکهلم است، به‌جز جایزه صلح که در اسلو اعطا می‌شود؛ سنتی که ریشه در دوران اتحاد سیاسی سوئد و نروژ در زمان آلفرد نوبل دارد.
مهم‌ترین مساله حاشیه‌ساز برای جایزه امسال تلاش و علاقه دونالد ترامپ برای دریافت این جایزه بود. با وجود اینکه رئیس جمهور آمریکا رسما خواستار دریافت این جایزه شده بود، اما ماریا کورینا به عنوان برنده جایزه صلح نوبل ۲۰۲۵ انتخاب شد و انتخاب او موجی از واکنش‌های جهانی و داخلی را ایجاد کرد. این انتخاب در حالی اعلام شد که ونزوئلا همچنان با بحران اقتصادی و سیاسی شدیدی دست‌وپنجه نرم می‌کند و نقش آمریکا در این کشور مورد نقد برخی تحلیلگران است.
یکی دیگر از بحث‌های جنجالی، تصمیم ماریا کورینا برای تقدیم جایزه خود به دونالد ترامپ بود. ترامپ در این خصوص گفت: «شخصی که در واقع جایزه نوبل را گرفت، با من تماس گرفت و گفت که این جایزه را به افتخار من پذیرفته است.»
واکنش رسانه‌ها نیز نشان داد که این انتخاب با موجی از انتقاد همراه بوده است. مثلا ایندیپندنت نوشت: «انتخاب رهبر اپوزیسیون ونزوئلا و تقدیم جایزه به ترامپ، چالش بزرگی برای اعتبار نوبل صلح ایجاد کرده است.»
بی‌بی‌سی نوشت: «نوبل صلح ۲۰۲۵، فراتر از تقدیر از یک فرد، تبدیل به ابزاری برای ارسال پیام سیاسی شد.»
واشنگتن پست نیز: «ترامپ بار دیگر توجه جهانیان را به خود جلب کرد، اما این بار نه به خاطر اقدامات صلح‌آمیز، بلکه به خاطر دریافت هدیه‌ای از یک اپوزیسیون خارجی.»
واکنش‌های کاربران توییتر فارسی نیز شدید و متنوع بود: صالحی، وزیر ارشاد، با نگاه تاریخی نوشت: «در برندگان صلح نوبل، نام‌های ماندگاری مانند آلبرت شوایتزر، مارتین لوترکینگ، مادر ترزا و ماندلا را می‌بینیم، اما سالیانی است که از این گونه اسم‌ها خبری نیست؛ و این بار هم دوباره کوه، موش زایید؛ برنده‌ای که جایزه خود را به ترامپ تقدیم کرد!»
حسام‌الدین آشنا با طنز نوشت: «بعید ندانید او به زودی یک «جایزه صلح ترامپ» تأسیس کند.»
امیرعلی ابوالفتح، تحلیلگر سیاست خارجی، نوشت: «حالا که ترامپ به جایزه صلح نوبل امسال نرسید، چه بسا تلاش‌های جنگی را جایگزین تلاش‌های صلح کند. سیاست خارجی دولت ترامپ می‌تواند تهاجمی‌تر هم شود.»
یک کاربر اصولگرا هم نوشت: «جالب نیست؟ هرکی رهبر اپوزیسیون برانداز کشور‌هایی باشه که دشمن آمریکا است، جایزه صلح نوبل می‌بره!»
کاربر دیگری با لحنی انتقادی نوشت: «درست در میانه بزرگ‌ترین قتل‌عام قرن، جایزه مثلا «صلح» نوبل تقدیم شد به حامی نسل‌کشی اسرائیل در غزه و حامی تجاوز آمریکا به کشور خودش.»یاسر جبرائیلی نوشت: «هدف جایزه صلح نوبل تقدیر از گذشته نیست، سرمایه‌گذاری روی آینده‌ای مطلوب برای نظام سلطه است.»