چرا هیچ کس نباید کار کند؟

نسیبه پیرایش

از دهم آذر زمانی که شروین حاجی‌پور خبر انتشار اولین آلبومش را با مجوز وزارت ارشاد، منتشر کرد، در فضای مجازی در معرض انواع اتهامات از جمله آدم‌فروشی قرار گرفت. آن‌چه از مجموع واکنش کاربران به دست می‌آید این است که از او انتظار می‌رفته به خاطر خواندن «برای»، همیشه و برای همه عمر در حالت مبارزه باقی بماند!
سیل هجمه‌ها به سوی این خواننده جوان اما به قدری بود که او مجبور به واکنش شد و نوشت: «بعد سه سال ممنوع‌الفعالیتی و بیکاری بالاخره تونستم آلبوممو بذارم برای انتشار. این چه تضادی با منافع جمعی مردممون داره؟ خب نمی‌خوام برم از ایران و می‌خوام کار کنم. چطوری می‌تونین اینقدر بی‌معرفت و نامرد باشین که واسه ایمپرشن هر مزخرفی ببندین به آدم. کاش بمیرم اگه آدم‌فروشی کرده باشم.»
این نوع از واکنش‌ها به فعالیت هنرمندان، روزنامه‌نگاران و دیگر مشاغلی که ارتباط نظارتی با نهادهای رسمی کشور پیدا می‌کنند، به خصوص پس از وقایع سال ۱۴۰۱ پررنگ‌تر شد. برخی انتظار دارند که اصولاً فعالیت رسانه‌ها، فیلمسازی، موسیقی، تئاتر و ورزش و همه کارهایی که به طرق مختلف با نهادهای رسمی کشور ارتباط پیدا می‌کنند، با دهن کجی و نادیده گرفتن قوانین و مقررات کشور انجام پذیرد، موضوعی که در هیچ کجای دنیا شدنی نیست.
هیچ نمایشی بدون تائید نظارت وزارت ارشاد، هیچ فیلم و سریالی بدون تائید نهادهایی مانند ساتر، صداوسیما و وزارت ارشاد ساخته یا پخش نمی‌شود. هیچ رسانه رسمی داخلی که روزنامه‌نگاران در آن‌ها مشغول به کار دائم باشند، خارج از دایره نظارت وزارت ارشاد وجود ندارد.
در چنین سازوکاری، طبیعتاً مسیر فعالیت مشخص است. با این توقع گذران زندگی برای کسانی که تمایلی به مهاجرت و ادامه فعالیت در کشورهای خارجی نیز ندارند، بسیار سخت می شود. از طرفی اگر اصل کار کردن در ایران طبق تفاسیر آن‌هایی که فحاشی می‌کنند دارای ایراد است، هیچ فردی نباید در ایران شغلی داشته باشد. چرا که کار در اداره برق و آب، بانک، یا حتی پرداخت مالیات از سوی صاحبان کسب و کار، مشمول این تعاریف می‌شود.
نکته دیگر اینکه مشخص نیست چه منطقی پشت این تفکر خاص وجود دارد و فضا بیشتر مبتنی بر فحاشی، برچسب‌زدن و واکنش‌های عصبی است. انتقاد، مخالفت و مبارزه هم قاعده و اصولی دارند اما از نظر این افراد، من آنم که رستم بود پهلوان. هنرمندی میان ماندن و رفتن، به قول خودش «ماندن در ایران و کار کردن» را انتخاب کرده است. از میان شیوه‌های کار کردن هم، انتخابش کار کردن از راه «مسیر رسمی» بوده است. راهی که در آن، نه تنها با هنرمندانِ بسیارِ دیگری، که با همه مردم هم‌مسیر است. در این میان چرا خواننده قطعه «برای»، حق ندارد کاری را کند که بسیاری دیگر هم می‌کنند؟ و چه‌طور کسی که خود با مجوز ارشاد کار می‌کند، می‌تواند به او معترض شود؟!
از طرفی حالا که دولت هم به هر حال با چنین هنرمندانی که حساسیت روی آنها به ویژه از سوی نهادهای حاکمیتی زیاد است، بنای همکاری گذاشته و مجوز فعالیت داده است چرا برخی این همکاری را برنمی‌تابند؟ اتفاقا اگر قرار به ایجاد تغییر است از همین فعالیت‌ها و همکاری‌ها است که فضا گشوده می‌شود، افکار به یکدیگر نزدیکتر می‌شوند و اثرگذاری و اثرپذیری‌ها هم اتفاق می‌افتند.
برخی اگر خواهان اعتلای نام ایران و ایرانی هستن باید این نوع فعالیت‌ها را به فال نیک بگیرند نه اینکه آن را سرکوب کنند.