وقتی سود شخصی، هزینه‌ای عمومی به دنبال دارد
چند دقیقه افت ولتاژ کافی بود تا همسایه‌ها متوجه شوند در یکی از خانه‌های آن کوچه، چیزی بیشتر از یک لامپ یا یخچال روشن است. صدای زمزمه دستگاهی ناشناس، بوی داغ سیم‌های برق و در نهایت شعله‌هایی که از پنجره خانه‌ای در ارومیه بیرون زد، ثابت کرد آن سکوت ظاهری، در واقع آشوبی در دل شبکه برق بود.
چند دقیقه افت ولتاژ کافی بود تا همسایه‌ها متوجه شوند در یکی از خانه‌های آن کوچه، چیزی بیشتر از یک لامپ یا یخچال روشن است. صدای زمزمه دستگاهی ناشناس، بوی داغ سیم‌های برق و در نهایت شعله‌هایی که از پنجره خانه‌ای در ارومیه بیرون زد، ثابت کرد آن سکوت ظاهری، در واقع آشوبی در دل شبکه برق بود.
چندی پیش آتش‌سوزی در یک واحد مسکونی در ارومیه بار دیگر زنگ خطر فعالیت‌های غیرمجاز استخراج رمزارز را به صدا درآورد. این حادثه در نتیجه استفاده غیرمجاز از دستگاه ماینر و اتصال برق غیرایمن رخ داده و خسارات مالی قابل‌توجهی را به دنبال داشته است.مدیرعامل شرکت برق آذربایجان غربی می‌گوید، آتش‌سوزی اخیر در یک واحد مسکونی، نتیجه استفاده از ماینر غیرمجاز و اتصالات برق ناایمن بود؛ رخدادی که تنها یکی از صدها حادثه ناشی از استخراج رمزارز در فضاهای غیرمجاز است. ماینرهایی که حالا دیگر فقط مسأله‌ای اقتصادی نیستند؛ بلکه تهدیدی برای جان مردم و امنیت انرژی کشور به حساب می‌آیند.در حالی که بسیاری از کشورها به دلیل شدت مصرف برق، استخراج رمزارز را ممنوع کرده‌اند، در ایران نیز این فعالیت تنها تحت شرایط مشخصی و با دریافت مجوزهای قانونی مجاز است. با این حال، آمارها از گسترش نگران‌کننده مزارع غیرمجاز خبر می‌دهند.وزارت نیرو طی دو سال گذشته حدود ۲۳۰ هزار دستگاه ماینر غیرقانونی را کشف کرده است. نکته قابل توجه اینکه بسیاری از این دستگاه‌ها برق موردنیاز خود را از طریق اتصالات غیرمجاز تأمین می‌کنند، یعنی عملاً دزدی برق از شبکه سراسری.به گفته مقامات صنعت برق، توان مصرفی کل ماینرهای غیرمجازی که تاکنون شناسایی شده‌اند، معادل یک نیروگاه بزرگ با ظرفیت بیش از ۸۰۰ مگاوات است. اما برآوردها نشان می‌دهد هنوز بین ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ مگاوات دیگر در گوشه‌وکنار کشور در حال فعالیتند؛ بی‌آنکه قبضی پرداخت کنند یا به پایداری شبکه فکر کرده باشند.نکته تلخ ماجرا اینجاست که مصرف برق تنها یکی از چالش‌هاست. این دستگاه‌ها با اتصال غیراستاندارد و قرارگیری در فضاهای نامناسب مانند خانه‌های مسکونی، ویلاها، کارگاه‌ها یا حتی دامداری‌ها، علاوه بر تهدید شبکه، جان انسان‌ها را هم به خطر می‌اندازند.اما در برابر این تهدید خاموش، راهکار روشنی وجود دارد، وزارت نیرو برای تشویق به گزارش فعالیت‌های مشکوک، طرحی راه‌اندازی کرده که در آن به ازای شناسایی هر دستگاه ماینر غیرمجاز، یک میلیون تومان پاداش و در مواردی خاص، تا سقف ۵۰ میلیون تومان برای کشف مزارع بزرگ در نظر گرفته شده است.
تجربه نشان داده بسیاری از کشفیات اخیر با کمک گزارش‌های مردمی ممکن شده‌اند؛ مانند همان مزرعه‌ای که ساکن یکی از محلات، تنها به‌دلیل نوسانات مداوم برق، موضوع را گزارش داد و منجر به کشف چند ده دستگاه ماینر شد.
دولت همچنین در تلاش است با همکاری قوه قضائیه، زمینه جرم‌انگاری فعالیت‌های غیرمجاز در حوزه استخراج رمزارز را فراهم کند. گامی مهم که در صورت تحقق، می‌تواند بازدارندگی بیشتری ایجاد کرده و شبکه برق کشور را از فشار بیش از حد نجات دهد. رمزارزها شاید فرصت‌های اقتصادی پنهانی در خود داشته باشند، اما وقتی در تاریکی زیرزمین‌ها و با برق دزدی فعالیت می‌کنند، بیش از آنکه سودآور باشند، به چاه پرهزینه‌ای برای جامعه تبدیل می‌شوند و شاید زمان آن رسیده که همه ما سهم خود را در روشن نگه‌داشتن چراغ خانه‌ها، نه فقط با پرداخت قبض، که با حساسیت نسبت به نشانه‌های این پدیده، ایفا کنیم.
نظرات و تجربیات شما
