یک فرصت‌سوزی دیگر در سایه بی‌برنامگی
در شرایطی که کشورهای منطقه با حضوری فعال و هدفمند در نمایشگاه جهانی اکسپو ۲۰۲۵ اوساکا تلاش کردند تصویری مدرن، فرهنگی و جذاب از خود به نمایش بگذارند، ایران – با تمام ظرفیت‌های بی‌نظیر تاریخی، گردشگری و تمدنی – بار دیگر به دلایل تکراری و مبهمی چون «مشکلات مالی» از حضور در این رویداد جهانی بازماند.
در شرایطی که کشورهای منطقه با حضوری فعال و هدفمند در نمایشگاه جهانی اکسپو ۲۰۲۵ اوساکا تلاش کردند تصویری مدرن، فرهنگی و جذاب از خود به نمایش بگذارند، ایران – با تمام ظرفیت‌های بی‌نظیر تاریخی، گردشگری و تمدنی – بار دیگر به دلایل تکراری و مبهمی چون «مشکلات مالی» از حضور در این رویداد جهانی بازماند.
این عدم حضور در حالی رخ داد که ژاپن، میزبان اکسپو، یکی از کشورهایی است که مردم آن علاقه‌ای عمیق به فرهنگ، تاریخ و سفرهای فرهنگی دارند. اکسپو می‌توانست سکویی قدرتمند برای معرفی ایران به گردشگران ژاپنی باشد؛ گردشگرانی که برخلاف بسیاری از کشورهای غربی، رفتار اجتماعی و فرهنگی‌شان با شرایط فعلی ایران هم‌خوانی بیشتری دارد و بدون تنش‌های فرهنگی، می‌توانستند به مقصدی مستمر برای گردشگری در ایران تبدیل شوند.
اما بی‌برنامگی مزمن در سیاست‌های فرهنگی و بین‌المللی ایران، بار دیگر فرصت را به رقبای منطقه‌ای واگذار کرد. کشورهایی که نه تنها از ظرفیت‌های فرهنگی و اقتصادی خود به درستی استفاده کردند، بلکه با شناخت دقیق از مخاطب و فضای بین‌المللی، در حال ساختن تصویری تازه و جذاب از خود در ذهن جهانیان هستند.
موضوع تنها جذب گردشگر نیست؛ بحث بر سر جایگاه ایران در افکار عمومی جهانی و تعامل با ملت‌ها در دوران احتمالی پساتحریم است. وقتی تریبونی مانند اکسپو که هر پنج سال یک‌بار فرصت دیده شدن را فراهم می‌کند، این‌گونه نادیده گرفته می‌شود، باید پرسید آیا واقعاً برنامه‌ریزی راهبردی در حوزه دیپلماسی فرهنگی و اقتصادی وجود دارد یا نه؟
غیبت در اکسپو ۲۰۲۵، تنها یک تصمیم اجرایی نیست؛ نماد بارز یک رویکرد منفعل، مقطعی و بی‌افق نسبت به فرصت‌های بین‌المللی است که در نهایت هزینه‌اش را نه نهادهای تصمیم‌گیر، بلکه مردم ایران می‌پردازند؛ مردمی که می‌توانستند از طریق جذب گردشگر، سرمایه‌گذاری خارجی و تعاملات فرهنگی، بهره‌مندی واقعی از این موقعیت‌ها داشته باشند.
نظرات و تجربیات شما
