گشایش اقتصادی و چند پرسش مهم!

روزنامه امین
سرمقاله
وحید خدادادی/روزنامه نگار

مشکلات اقتصادی کشور یکی از چالش هایی است که دولت حسن روحانی را به عنوان یکی از ناکام ترین دولت های بعد از انقلاب معرفی کرد. سال آخر دولت بنفش با چالش بودجه و لایحه ای همراه بود که مجلس گذشته از تصویب آن خودداری کرد، از آن روی که تحقق آن را جز در خیال امکان پذیر نبود.
به هرحال دولت روحانی ۱۳۹۹ را با همان فرضیات به تعبیر مجلس دهم رویا گونه آغاز کرد و به طرق مختلف در مقام حل کسری بودجه وحشتناک خود در آمد. کاهش شدید درآمدهای نفتی از قبل تحریم که اخیرا نوبخت رییس سازمان برنامه و بودجه اشاره مجدد به آن داشته و صراحتا اعلام کرده که تنها ۶ درصد درآمدهای نفتی تحقق یافته است!
در کنار به بن بست خوردن طرح افزایش نرخ اخذ مالیات به جهت شیوع کرونا و تعطیلی مشاغل آزاد اقلا در سه ماهه اول سال و ایضا به طبع همین بیماری واگیر و مشکلات اقتصادی پیرو آن عدم امکان قطع یارانه های نقدی تنها چند راه غیر علمی و حتی میتوان گفت، غیر اخلاقی را پیش روی دولت قرار داد.
دستکاری در بازار ارز و بورس که دومی به نام واگذاری صورت گرفت و نهایتا چاپ پول بدون پشتوانه از جمله مواردی بود که اقلا در این پنج ماه از سوی دولت شاهد بودیم. در روزهایی که به هر دلیلی بازار ارز تب و تاب مجدد گرفته و هر دلار آمریکا به ۲۵ هزار تومان رسیده و
قیمت ها در سایر بازارها از جمله طلا و ارز، خودرو و حتی کالاهای مصرفی سر به فلک کشیده است، ناگهان رییس جمهور پشت تریبون ظاهر می شود و از اتفاقی بزرگ خبر می دهد.
حسن روحانی در ادعایی بزرگ از گشایش اقتصادی در طول این هفته سخن گفته و صراحتا اعلام کرد که این هفته آن اتفاق بزرگ رخ خواهد داد. این اظهارات پایان این ادعای شگرف نبود و واعظ همه کاره دولت نیز با تکرار این ادعاها و بلکه بیشتر از آن اعلام کرده که در روزهای پایانی تحریم قرار داریم و در ماه های آتی شرایط عوض خواهد شد.
در همین ارتباط و با توصیفی که از شرایط اقتصادی کشور در ابتدای مطلب داشتیم، چند پرسش اساسی مطرح می شود؟ روحانی مدعی شده که با همکاری قوای سه گانه و در جلسه روز دوشنبه این مهم تصویب و عملیاتی خواهد شد! آیا آن چه از جلسه روز دوشنبه بیرون می آید در روزهای اخیر به ذهن مسئولان رسیده یا قبلتر هم امکان چنین تدابیری وجود داشت؟ ادعای واعظی حاکی از این واقعیت است که راه حل مسئله و جواب پرسش را باید در بیرون مرزهای این کشور و در لابلای گفتگوهای پشت پرده اخیر جستجو کرد.
تغییر ادبیات ترامپ زمانی که می گوید بعد از پیروزی و به راحتی تمام با ایران توافق خواهد کرد در کنار استعفای ضد ایرانی ترین اعضای دولت وی یعنی بولتون و هوک بر میزان این شائبه ها می افزاید! آیا توافقی حتی مقطعی با ایران صورت گرفته است که منجر به آزاد سازی بخشی از پول های بلوک شده ایران از محل درآمدهای نفتی گردیده است؟ تغییر ادبیات سردمداران کاخ سفید و تغییراتی که در بدنه دولت ترامپ صورت گرفته، در کنار گشایش بزرگی که دولت روحانی از آن سخن می گوید، تکه های جداگانه پازلی هستند که با کنار هم چیدن آنها می توان گمانه توافق را در ذهن خطور داد.
حال پرسش نهایی آن است که اگر چنین توافقی در میان بوده، چرا دولت روحانی از افشای آن خودداری کرده و اگر چنین نیست این گشایش و منابع مالی آن از کجا تامین شده است؟ البته بعد از بیرون آمدن جزییات این گشایش بعد از جلسه روز دوشنبه می توان پاسخ سوال آخر را یافت و متوجه شد که توافق بوده یا دستی از غیب ما را نجات داده است!