گردشگری و خودشیفتگی پساساختارگرایانه

برخی از مدیران و متولیان حوزهٔ گردشگری، دچار یک «خودشیفتگی از نوع پساساختارگرایانه» شده‌اند. بدین معنا که رکورد حضور و بازدید مردم از موزه‌ها و یا تردد خودرو در ایام نوروز را به عنوان یک «الگوی توسعه» در گردشگری معرفی کرده و گمان می‌کنند که روابط پیچیده «انسان و محیط» را با همین فرمول و اعداد و ارقام کشف کرده‌اند.
اما حلقه‌ مفقوده در گردشگری علی‌الخصوص در کهن‌شهر تبریز، همچنان پابرجاست و هیچ پیوندی بین گردشگری (گردشگران) با تاریخ نقلیه و «روایت تبریز» وجود ندارد.
رقص و موسیقی و آواز سنتی و… اگرچه که کارکرد جاذبه‌ محیطی دارد و در مقام خود شایسته است اما اگر این جاذبه به تاریخ نقلیه پیوند نداشته باشد، اساسا گردشگری و گردشگر چه دردی را دوا خواهد کرد؟!
مسئلهٔ گردشگری، مسئله‌ای است که اگر حتی با نگاه صرف اقتصادی نیز به آن نگاه کنیم، باز هم این نوع درآمد، پایداری نخواهد داشت و مستمر نخواهد بود و ای‌کاش متولیان حوزهٔ گردشگری استان آذربایجان‌شرقی، به مباحث عمیق‌تری نیز در حوزهٔ گردشگری و ضرورت‌های این حوزه، بیندیشند.
رهبر معظم انقلاب که بارها جایگاه و هویت فرهنگی و تاریخی آذربایجان را مورد توجه ویژه قرار داده‌اند، با گزاره «هویت آذربایجان، هویتی ممتاز در میان ملت ایران است» نیز از هویت ممتاز آذربایجان سخن گفتند اما این هویت چیست و چه ابعادی دارد و برای تبدیل این هویت به تاریخ نقلیه، چه باید کرد؟!
هرکسی که پس از گشت‌وگذار نوروزی خود از تبریز به دیار خود بازگشت، کوله‌باری از فیلم رقص و موسیقی و عکس‌های رنگارنگ از خانه‌های تاریخی و بازار تبریز و… با خود به یادگار برد؛ اما دیگر چه روایتی از هویت تبریز و آذربایجان با خود برای گواه تاریخ و هویت این شهر به ارمغان برد؟
خالی از لطف نیست که بگوییم این نکات به‌معنای عدم وجود «روایت» در اماکن تاریخی نیست. در برخی اماکن حتی به پای روایت‌ها نشسته‌ایم اما روایتی که به کار امروز و شناخت و ادراکی از هویت بیاید، موجود نیست.
باید به این مهم‌ توجه داشت که الگوی رشد و پیشرفت، در پاسخ همین سؤالات نهفته است و اگر به این موضوعات اندیشه کنیم، احیای «بافت تاریخی» تبریز ممکن خواهد شد و خانه‌های تاریخی نیز نشان‌دهنده یک هویت واحد و یکپارچه خواهند بود نه اینکه صرفا موزه‌ای برای بازدید باشند.