چرا ترامپ ما را تحقیر کرد؟

نسیبه پیرایش
در حالی که هنوز دو ماه از سال ۱۴۰۴ را پشت سر نگذاشتیم، جابه جایی ساعات کار مدارس و ادارات و قطعی‌های مکرر برق به مشکلات ریز و درشت اقتصادی کشور اضافه شده و مردم را کلافه کرده است. آن هم در حالی که از ۲۰ سال پیش، سندی برای دستیابی جمهوری اسلامی ایران به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه با هویت اسلامی و انقلابی، الهام‌بخشی در جهان اسلام و تعامل سازنده و مؤثر در روابط بین‌الملل با نام سند چشم انداز ۱۴۰۴ تنظیم و تدوین شده بود.
حالا در شرایطی که کمتر از شش ماه تا موعد زمانی تحقق این سند یعنی آبان ماه باقی مانده است، وضعیت ناترازی در تولید و مصرف، فرسودگی زیرساخت‌ها، قیمت‌گذاری نامناسب و کمبود سرمایه‌گذاری کار را به جایی رسانده است که مهدی مسائلی دبیر سندیکای صنعت برق درباره وضعیت بی برقی در کشور تصریح کرده است که «اکنون باید بپذیریم این فاجعه به زودی قابل ترمیم نیست، زخم سطحی نیست که با یک چسب ترمیم شود به جراحی عمیق نیاز داریم و آثار جراحی هم بزودی از بین نمی‌رود، باید قبول کنیم امسال تابستان سختی داریم و مردم باید خود را برای این شرایط آماده و تمهیدات لازم را بیندیشند من توصیه می‌کنم برای این شرایط، بادبزن و آفتابه تهیه کنند».
حتی کار به جایی رسیده است که رئیس‌جمهور امریکا به خود اجازه می‌دهد تا ما را تحقیر کند. او که چند روز پیش به منطقه سفر کرده بود در اظهاراتی علیه ایران، خطاب به سعودی‌ها مدعی شد: «درحالی که شما در حال ساخت آسمان خراش هستید، ساختمان‌های تهران در حال ویران شدن هستند. مدیریت اشتباه چندین ساله دولت ایران باعث شده تا این کشور با قطعی برق‌های چند ساعته و روزانه روبرو شود.»
او ادعا کرد: «زمانی که توانایی‌های شما صحرا را به زمین کشاورزی تبدیل کرده است، دولت ایران با فساد خود زمین‌های کشاورزی را به صحرا تبدیل کرده است. آن‌ها حتی مافیای آب دارند که با خشک کردن رودخانه‌ها ثروتمند می‌شوند و اجازه نمی‌دهند مردم ایران آب داشته باشند.»
ترامپ همچنین مدعی شد: «زمانی که کشورهای عربی در حال تبدیل به ستون ثبات و تجارت در جهان هستند، دولت ایران درحال دزدیدن ثروت مردم ایران است و با تأمین مالی تروریست‌ها، جهان را به آشوب می‌کشند.»
هر چند خبرگزاری فارس در واکنش به این سخنان نوشت: «بلاگرها و شومن‌ها در کمتر از یک دقیقه چند شبهه می‌اندازند؛ شبهه را پشت هم مطرح می‌کنند تا اجازه فکر کردن به مخاطب ندهند؛ جنس این شبهه ها هم از آن جنسی است که ذهن پذیرش و علاقه به آن دارد (مثل مقایسه کردن دو موضوع) از همه مهمتر می‌دانند پاسخ علمی و منطقی به آن‌ها طولانی خواهد بود و از حوصله مخاطب خارج است؛ درست روشی که ترامپ اخیراً از آن استفاده کرده.»
اما اسحاق جهانگیری گفت: «من زجر کشیدم، خجالت کشیدم وقتی که رئیس جمهور آمریکا در عربستان سعودی، وقتی خواست ایران را تعریف کند، تعریف غلطی کرد که ایران آب و برق ندارد. مدیریت ایران این است. قرار نبود حتی دشمنمان اینقدر ظالمانه بتوانند درباره ما قضاوت کنند… ما می‌توانستیم امروز قدرت اول منطقه باشیم…».
این سخنان به مذاق مسعود پزشکیان هم خوش نیامد و در کرمانشاه در یک سخنرانی احساسی با تاکید بر اینکه ترامپ باید خواب آنرا ببیند که بتواند نارسایی‌ها و مشکلات را به رخ ما بکشد، (در حالی که ترامپ خواب ندیده و در بیداری و آشکارا چنین سخنانی را بر زبان رانده است) افزود: «با مردمان توانمند، کارآفرین و عالمان و دانشمندان ایران، همه مشکلات را با قدرت و توان حل خواهیم کرد علت اصلی خاموشی‌های فعلی به واسطه ناترازی‌هاست که به امید خدا این موضوع نیز به سرعت حل خواهد شد.»
در این شرایط اما اذعان به وجود مشکلات و تحلیل منطقی ریشۀ آنها و نشان دادن راه درست برای پشت سرگذاشتن‌شان بهترین واکنشی است که مردم از مسئولان انتظار دارند. مردم منتظر تحقق اهداف سند چشم ‌انداز ۱۴۰۴ نیستند چون نمی‌توانند منکر تاثیر تهدید‌های بین‌المللی و تحریم‌ها در فراموش شدن اهداف این سند باشند. اما انتظار دارند تا سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ برای مسوولان تجربه‌ای باشد در مسیر رشد کشور. تجربه‌ای برای واقع بینی در تدوین و تهیه سند‌های چشم انداز. تجربه‌ای که می‌گوید بدون واقع بینی در شرایط داخلی، بدون قبول واقعیت در موضوع تاثیر سیاست خارجی بر روند حرکت کشور و بدون نظارت بدون استثنا بر افراد و نهاد‌ها و دولت‌ها هیچ چشم اندازی قابل تحقق نخواهد بود.