پژوهش؛ کلید گمشده در حوزه فرهنگ تبریز
آیین افتتاح موسسه «مردم نگار» با هدف ارتقای سطح پژوهش تبریز و فراهم آوردن فضایی برای پژوهشهای مردم شناسی در بنیاد ایران شناسی استان در محل خانه شربت اوغلی برگزار شد.
«محمد طاهری خسرو شاهی» رئیس بنیاد ایران شناسی آذربایجان‌شرقی با اشاره به تدوین فعالیت‌های بنیاد بر مبنای دو محور اساسی گفت: بنیاد ایران شناسی همواره در دو بخش انجام تحقیقات علمی‌و تتبعات دانشگاهی و نیز برگزاری نشست‌ها و جلسات علمی‌در راستای ایران پژوهی و آذربایجان شناسی فعالیت دارد.
وی افزود: با وجود اهمیت و جایگاه مقوله ایران شناسی و آذربایجان پژوهی و گستره وسیع حوزه‌های فعالیت بنیاد و با اینکه زیر نظر مستقیم نهاد ریاست جمهوری است، متاسفانه در ردیف بودجه اعتبارات دولتی سهمی‌ندارد.
طاهری خسروشاهی افزود: به دلیل افول حمایت‌های مالی از تحقیقات علمی‌در بنیاد، فعالیت‌های این نهاد علمی‌در دوسال اخیر عمدتا بر برگزاری نشست‌های فرهنگی متمرکز بوده و در این راستا سعی کردیم بنیاد ایرانشناسی را به میان شهروندان و سطح جامعه ببریم و تحقیقات دانشگاهی را مردمی‌سازی کنیم.
وی اظهار داشت: درهای بنیاد ایرانشناسی استان همواره به روی همه فعالان حوزه‌های وسیع فرهنگی به ویژه پژوهشگران در حوزه های گوناگون جامعه شناسی و مردم پژوهی، تاریخ و ادبیات و مسائل دغدغه مند فرهنگ و هنر منطقه باز است و اخیرا در راستای گسترش تعاملات فرهنگی، دفتر انجمن تاریخ استان آذربایجان‌شرقی درمحل ساختمان بنیاد ایرانشناسی راه اندازی شد و امروز هم شاهد شروع فعالیت موسسه فرهنگی مردم نگار در این محل هستیم.
رئیس بنیاد ایران شناسی استان با اشاره به ایده افتتاح موسسه مردم نگار در ساختمان بنیاد گفت: چندی قبل اصغر ایزدی جیران موضوع عدم استقرار موسسه مردم نگار در محلی مشخص را مطرح کردند که موسسه ای راه اندازی کرده اند که محل فعالیت اداری و علمی‌ندارد و قصد دارند بر مقوله پژوهشهای میدانی تاکید کنند و پیرامون تربیت نیروهای متخصص جوان در عرصه مردم شناسی حرفه ای تمرکز داشته باشند.
طاهری خسروشاهی در پایان گفت: بنیاد ایرانشناسی با توجه به کارنامه علمی‌دکتر ایزدی که سالهاست در عرصه مردم شناسی و جامعه پژوهی آذربایجان فعالیت می‌کند و نیز اهمیت حوزه مردم شناسی که در راستای اهداف بنیاد ایران شناسی است با افتتاح موسسه مردم نگار در محل بنیاد ایرانشناسی استان موافقت نمود.
«اصغر ایزدی جیران»با مدرک دکترای مردم شناسی، از عشق و علاقه دیرینه اش به این حوزه گفت: من از دوران دانشگاه، با علاقه بسیار رشته‌های جامعه شناسی و مردم شناسی را تا مقطع دکترا دنبال کردم و در طی تحصیل شاهد بودم که پژوهشگران مردم شناسی دانشگاه‌های ما، «با مردم زیستن» را به عنوان پیش شرط این رشته در نظر نمی‌گیرند و این رشته در دانشگاه‌ها به صورت نظری پیش می‌رود و حتی دانشجویان این رشته نیز، رغبتی به پژوهش عملی ندارند! پس از ناکامی‌آکادمیک، تصمیم گرفتم پژوهش‌هایم را به روش میدانی آغاز کنم.
وی افزود: در کنار پژوهش میدانی، ۱۹ کارگاه مردم نگاری در سطح ملی برگزار کردم و شاهد استقبال مردمی‌که در رشته‌های غیر مرتبط تحصیل کرده بودند ولی به این حوزه علاقه داشتند، بودم. در این کارگاه‌ها، بینش عمیق و پیچیده ای از پدیده فرهنگ ارائه می‌شد.
این پژوهشگر از سال ۹۵ می‌گوید که به تبریز آمده و جای خالی پژوهش را در سازمان‌های این شهر، ناراحت کننده یافته است: متاسفانه مقوله پژوهش در سازمان‌های ما درک نشده است و نیاز بود این شرایط تغییر کند. بعد‌ها با کمک مرکز پژوهشهای شورای شهر، دو کتاب «این سو و آن سوی بارو» و «حاشیه نشین‌های تبریز» را در حوزه تبریز شناسی چاپ کردیم. با همه این تجربیات، به بستری رسمی‌برای پرورش مردم نگاران حرفه ای نیاز مبرمی‌احساس می‌شد تا بتوان فرصتی برای پژوهش تعداد بیشتری پژوهشگر فراهم کرد.
ایزدی جیران از هدف افتتاح موسسه مردم نگار در ساختمان بنیاد ایران شناسی گفت: معتقدم هرچه مردم نگاری پیشرفت کند، کتب پژوهشی و آسیب شناسانه بیشتر منتشر می‌شود و لاجرم، افزایش سطح مطالعه کتاب و افزایش درک عمیق طی زیستن با گروه‌های مختلف را به دنبال دارد و به این طریق، پژوهش گریزی در تبریز از بین می‌رود. ما برنامه آموزش مردم نگاران حرفه ای داریم و بر این باوریم که پژوهش‌ها را به صورتی منتشر کنیم که نه فقط دانشگاهیان، عموم مردم را به خود جذب کند تا کمکی به ارتقای آگاهی جمعی کرده باشیم.
«سعید جلالی»، فعال در امور فرهنگی، اجتماعی و انتشاراتی، این موسسه را به آکادمی‌افلاطون تشبیه کرد: با این اقدام دکتر ایزدی، موسسه مردم نگار همچون آکادمی‌افلاطون، گفتگو و گفتمان را به بطن جامعه می‌برد و اقدامی‌به هنگام است چرا که در غربت موضوع مردم شناسی در اموزش عالی کشور و ارجحیت یافتن روانشناسی نسبت به مردم شناسی توسط وزارت علم، نیاز است موسساتی همچون موسسه «مردم نگار» باشند تا این خلا را جبران کنند. شاخصه روش پژوهشی ایزدی چنین است که اساتید مردم شناسی معمولا در پوسته زیرین شهر حضور نیافته اند ولی دکتر ایزدی، با عموم مردم به صورت میدانی این علم را به کار برده است و این نوع مردم نگاری، در راستای توسعه کشور کاربرد بالایی دارد.
مدیر انتشارات ستوده در پایان اذعان داشت: ما باید ضمن اطلاع رسانی این موضوع، اهمیت آن در متن جامعه را آشکار کنیم. ما سفیرانی هستیم که ضرورت مردم شناسی را حس می‌کنیم و باید در انتقال آن کوشا باشیم…
در پایان این مراسم، تفاهم‌نامه‌ای برای همکاری میان بنیاد ایرانشناسی استان و موسسه مردم نگار امضا شد.
نظرات و تجربیات شما
