شاهراه ترانزیتی ایران به اروپا در حسرت بهسازی
وقتی از سمت تهران از طریق آزادراه به شمالغرب کشور و شهر تبریز حرکت می‌کنید با گذشت زمان و نزدیک شدن به زنجان خواهید دید وضعیت آزادراه رفته رفته بدتر شده و چاله‌ها امان راننده و سرنشینان را می‌برد.
به گفته رانندگان بعداز گذر از زنجان به سمت تبریز وضعیت آسفالت بدتر شده و دست اندازهای خطرناک در کنار چاله‌های عمیق سرنشینان در خودرو را یاد راه‌های روستایی می‌اندازد. این آزادراه با اینکه مسیری ترانزیتی و مهم بوده ولی دست اندازهای خطرناک در این مسیر مشهود است.
آنها می‌گویند وقتی با سرعت مجاز ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت در این آزادراه حرکت می‌کنیم، مواجه شدن با دست اندازهای عمیق وضعیتی خطرناک و مهلک ایجاد می‌کند، هرچند اگر مسافران از تصادف و سانحه رانندگی در امان باشند آسیب جدی به شاسی خودرو وارد خواهد شد. با اینکه از افتتاح آزادراه تبریز- زنجان بیش از ۱۰ سال سپری می‌شود ولی همچنان این مسیر ترانزیتی نواقص فراوانی به خصوص در وضعیت آسفالت دارد.
قصه پرغصه این آزادراه تنها محدود به وضعیت آسفالت نشده بلکه چالش‌های پیش روی طولانی‌ترین تونل‌های دوقلوی کشور (تونل‌های شیبلی) بیش از ده سال است که لاینحل باقی مانده است. این تونل‌ها هرکدام با دو هزار و ۵۲۲ متر طول و ۱۱ متر عرض فاقد تهویه بوده و در بیشتر ایام سال تاریک است. همچنین نبود روشنایی و نداشتن خط کشی در بسیاری از مسیر دغدغه دیگر رانندگان است، به خصوص اینکه این مسیر ترانزیتی بوده و روزانه صدها کامیون و تریلی داخلی و خارجی در این مسیر تردد می‌کنند.
گران‌ترین عوارض جاده‌ای در بی استانداردترین آزادراه کشور
نکته جالب دیگر اینکه مسیر زنجان به بستان آباد با عوارض ۱۰ هزار تومانی برای خودروهای سواری و مسیر بستان آباد به تبریز با نرخ عوارض پنج هزار تومانی جزو گران‌ترین عوارضی‌های آزادراهی کشور محسوب می‌شوند که وضعیت راه در آنها نامناسب و غیراستاندارد است.
هر بار عوارض این آزادراه افزایش می‌یابد متولیان امر می‌گویند باید برای تأمین هزینه لکه‌گیری و بهسازی آسفالت این آزادراه عوارض از مسافران اخذ شود ولی خبری از بهسازی و رسیدگی به وضعیت جاده نیست.
وضعیت نامناسب آزادراه حتی صدای اعتراض امام جمعه تبریز و نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی را نیز درآورد و حجت الاسلام آل هاشم در سفر اخیر رئیس جمهور به تبریز با انتقاد شدید از وضعیت آسفالت آزادراه تبریز- زنجان گفت: مردم از شکستن چندین باره شاسی خودروهایشان در این مسیر گله مند هستند.
امام جمعه تبریز با انتقاد از اینکه این آزادراه در اختیار بانک ملی بوده و این بانک هیچ اقدامی برای بهبود وضعیت مسیر انجام نمی‌دهد از رئیس جمهور درخواست کرد تا این شاهراه ترانزیتی کشور بازسازی شود.
اعتراض‌ها نسبت به وضعیت آزادراه تبریز- زنجان به گوش رئیس جمهور رسید و آیت الله رئیسی دستور ویژه ای برای بهسازی وضعیت آسفالت آزادراه صادر کرد.
رئیس جمهور در سفر هیئت دولت به آذربایجان شرقی در ۱۸ خرداد ماه با تاکید بر اینکه بخش عمده‌ای از حمل‌ونقل و ارتباطات جاده‌ای کشور بر عهده این آزادراه است، دستور داد تا مشکلات این مسیر برطرف شود.
مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای آذربایجانشرقی در گفتگو با خبرنگار مهر به وضعیت نامناسب آزادراه تبریز- زنجان اعتراف کرد و افزود: در سفر دوم استانی رئیس‌جمهور به آذربایجان شرقی ۱,۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای پروژه‌های راهداری از جمله آزادراه زنجان – تبریز اختصاص یافت.
به دلیل وضعیت نامناسب این آزادراه در سفر دوم استانی مصوب شد بانک ملی ۳,۰۰۰ میلیارد ریال برای بهسازی آزادراه هزینه کنداروجعلی علیزاده با تاکید بر اینکه سرمایه گذار آزادراه تبریز- زنجان بانک ملی است، گفت: هنوز بانک ملی این پروژه را تحویل راهداری که بهره بردار این پروژه بوده، نداده است.
وی سپس در این خصوص با پذیرفتن ایرادات متعدد آزادراه تبریز- زنجان ادامه داد: به دلیل وضعیت نامناسب این آزادراه در سفر دوم استانی مصوب شد بانک ملی ۳,۰۰۰ میلیارد ریال برای بهسازی و ایمن‌سازی آزادراه هزینه کند.
مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای زنجان نیز در این خصوص با بیان اینکه آزادراه زنجان-تبریز توسط سرمایه‌گذار یعنی بانک ملی احداث شده است، افزود: مسئولیت نگهداری آن نیز بر عهده بانک ملی است، از این رو ما مجوزی نداریم تا از محل اعتبارات دولتی در این حوزه هزینه‌کردی داشته باشیم.
سرمایه‌گذار متعهد بوده که بعد از گذشت ۱۲ سال، عملیات روکش کامل آسفالت را انجام دهد اما اقدامی در این حوزه نکرده استجعفر قزوینیان با اشاره به مصوبات سفر اخیر ریاست جمهوری به استان آذربایجان شرقی که یکی از دلایل مهم این سفر، حل اساسی مشکلات مربوط به آزادراه زنجان- تبریز بوده است، گفت: در این سفر مصوب شده است آزادراه زنجان- تبریز از بخش خصوصی به دولت تحویل شود تا مشمول بهره‌مندی از اعتبارات دولتی شود. امیدواریم با پیگیری کمیسیون‌های دولتی، ظرف ۲ ماه آینده موضوع بررسی شود تا سال آینده بتوانیم از محل منابع دولتی، اقدامات مؤثری در این محور انجام دهیم.
قزوینیان با بیان اینکه وضعیت رویه محور آزادراه زنجان- تبریز به هیچ عنوان مناسب نیست، از پیگیری‌های رفع این ضعف توسط دادستان، استانداری و اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان زنجان خبر داد و گفت: سرمایه‌گذار مربوطه متعهد بوده که بعد از گذشت ۱۲ سال، عملیات روکش کامل آسفالت را انجام دهد اما اقدامی در این حوزه نکرده است، البته سرمایه‌گذار برای عدم انجام برخی تعهدات خود دلایلی دارد.
وی عنوان کرد: در سفر استانی رئیس جمهور به آذربایجان شرقی مصوب شده است آزادراه زنجان- تبریز از بخش خصوصی به دولت تحویل شود تا مشمول بهره‌مندی از اعتبارات دولتی شود. امیدواریم با پیگیری کمیسیون‌های دولتی، ظرف ۲ ماه آینده موضوع بررسی شود تا سال آینده بتوانیم از محل منابع دولتی، اقدامات مؤثری در این محور انجام دهیم.
دبیر کمیسیون هماهنگی بانک‌های آذربایجان شرقی و سرپرست بانک ملی استان نیز از تخصیص ۳ هزار میلیارد ریال به بهسازی وضعیت آسفالت آزادراه تبریز- زنجان توسط بانک ملی و با دستور رئیس جمهور خبر داد.
عادل غلامی با تاکید بر اینکه باید راهداری برای استفاده از این اعتبار برای بهسازی آزادراه اقدام کند، اظهار داشت: فعلاً این اداره کل اقدامی برای استفاده از این اعتبار انجام نداده است.
وی افزود: پروژه‌های آزادراه و بزرگراه‌های میانه- سرچم، صوفیان- شبستر، بستان آباد- سراب، مراغه- هشترود و تصفیه خانه ملکان با سرمایه‌گذاری بانک ملی در حال اجراست.
معاون وزیر راه و شهرسازی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با اظهار تأسف از وضعیت آزادراه تبریز- زنجان گفت: بانک ملی از انجام روکش آسفالت آزادراه امتناع کرده است.
سرمایه گذار این آزادراه بانک ملی است و ما از آنها می‌خواهیم که آزادراه تبریز- زنجان را تحویل دولت دهدخیراله خادمی با تاکید بر اینکه سرمایه گذار این آزادراه بانک ملی است، افزود: ما از این بانک می‌خواهیم که آزادراه تبریز- زنجان را تحویل دولت دهد.
وی سپس با اشاره به اینکه هزینه روکش آسفالت بالا است و این دلیل امتناع بانک از اجرای پروژه بوده، ادامه داد: در وزارت راه و شهرسازی در تلاش هستیم که آزادراه به دولت تحویل داده شود تا مشمول هزینه کرد اعتبارات دولتی شود.
بی کیفیت بودن آسفالت، نبود علائم و تقاطع‌های غیر همسطح، نشست‌های غیر فنی عقبه‌های پل‌ها، فقدان سیستم روشنایی، نبود گاردریل در برخی قسمت‌های مسیر، مشکلات روشنایی و نیز کمبود مجموعه‌های خدماتی و رفاهی در طول این سال‌ها در این آزادراه مشکل آفرین بوده است و انتظار می‌رود تا مسئولان امر برای برطرف کردن این مشکلات همت کنند.
نویسنده: محمدرضا علی اشرفی
