دلایل پشت پرده سفر امیر قطر به ایران

*خدیجه غبیشاوی
الجزیره قطر در گزارشی به سفر شیخ تمیم به ایران پرداخته و می‌نویسد: سفر شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر به ایران، به ویژه دیدارش با مسعود پزشکیان رئیس جمهور ایران و رهبر ایران، با توجه به تحولات سیاسی پی در پی در منطقه از اهمیت بالایی برخوردار بود.
در این زمینه، عبدالقادر فایز، مدیر دفتر الجزیره در تهران گفت که این سفر در زمان حساس و در “خاورمیانه پر تنش” انجام می‌شود. فایز درباره اهمیت دیدار‌های شیخ تمیم در تهران با اشاره به مسئله فلسطین، گفت که این موضوع بخش اعظم گفت‌و‌گو‌های شیخ تمیم با رهبران ایرانی را به خود اختصاص داده بود.
به گفته فایز، ایران امیدوار است که آتش بس در نوار غزه تمدید و وارد مرحله دوم و تبادل اسرا بین اسرائیل و مقاومت فلسطین شود، این در حالی است که نشانه‌هایی مبنی بر آمادگی تل آویو برای بازگشت به جنگ در غزه نیز وجود دارد.
الجزیره در ادامه نوشت: بر این اساس، تهران از نقش قطر در موضوع تقویت آتش بس و تلاش برای موفقیت آمیز کردن مرحله دوم توافق غزه که منجر به بازسازی آنچه در جنگ اسرائیل در نوار غزه، ویران شده است، حمایت می‌کند.
دیوان امیر قطر در بیانیه‌ای درباره سفر شیخ تمیم به ایران اعلام کرد: امیر قطر و رئیس‌جمهور ایران امروز چهارشنبه در خصوص روابط دوجانبه و راه‌های توسعه و پیشرفت آن به ویژه در زمینه‌های اقتصادی، تجاری و انرژی و اهمیت توسعه فرصت‌های سرمایه‌گذاری بین دو کشور در زمینه‌های مختلف، برجسته‌ترین تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
در بیانیه دیوان امیر قطر آمده است: شیخ تمیم همچنین با حضور پزشکیان رئیس جمهور ایران با رهبر ایران دیدار کرد، در این دیدار «روابط همکاری و دوستی موجود بین دو کشور و برخی از مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی مورد نظر تهران و دوحه بررسی شد.»
امیر قطر در نشست خبری با پزشکیان نیز با تاکید بر اینکه منطقه با چالش‌هایی مواجه است که مستلزم رایزنی و هماهنگی است، تاکید کرد: گفت‌و‌گو‌ها و تفاهم‌ها حامی ثبات در منطقه و بالا رفتن رفاه کشور‌ها و مردم آن است.
به گفته مدیر دفتر الجزیره در تهران، پرونده سوریه فضای مهمی در گفت‌و‌گو‌های ایران و قطر را اشغال کرده بود، چرا که سفر شیخ تمیم در مقطع حساسی پس از سرنگونی رژیم بشار اسد، پیروزی انقلاب سوریه و روی کار آمدن دولت جدید در این کشور که روابط خوبی با دوحه دارد، انجام می‌شود.
بر این اساس، به گفته فایز ایران امیدوار است که قطر “بخشی از درگیری میان دمشق و تهران را کاهش دهد و تمایل به گشودن روابط سالم میان دو طرف را ایجاد کند. ”
وی با اشاره به اینکه دیدار امیر قطر با رهبر ایران از همه مهم‌تر است، تاکید کرد: دیدار امیر قطر با رهبر ایران اهمیت بالایی دارد چرا که معمولاً مسائلی در ابعاد استراتژیک منطقه‌ای و بین‌المللی در آن مطرح می‌شود.امیر قطر در پایان ماه گذشته به عنوان اولین مقام یک دولت خارجی از سوریه پس از سقوط اسد، دیدار کرد. مسعود پزشکیان» امروز چهارشنبه یکم اسفندماه ۱۴۰۳ در نشست خبری مشترک با «تمیم بن حمد بن خلیفه آل‌ثانی» امیر قطر، تصریح کرد: دیدارهای مستمر مقامات دو کشور بیانگر پیوندهای مستحکم تاریخی، اقتصادی و فرهنگی و دیدگاه‌های نزدیک پیرامون مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی است.رئیس‌جمهور تاکید کرد: تقویت و توسعه روابط در حوزه اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، نظامی و امنیتی با کشورهای منطقه و همسایه سیاست کلیدی جمهوری اسلامی ایران است و در این میان دولت دوست و برادر قطر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
وی افزود: در این سفر با برادرم امیر محترم دولت قطر درخصوص موضوعات دو جانبه و در راستای تامین منافع مشترک گفتگو کردیم و تصمیمات خوبی در جهت توسعه و تعمیق مناسبات و گشودن مسیرهای جدید همکاری اتخاذ کردیم.
پزشکیان اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران معتقد است که کشورهای منطقه می‌توانند براساس سیاست حسن همسایگی، احترام متقابل و تعامل سازنده در جهت حفظ ثبات و امنیت در منطقه گام بردارند و مسیر همکاری مشترک را هموار کنند.
رئیس‌جمهور در ادامه یادآور شد: در این دیدار بر حفظ تمامیت ارضی و حاکمیت کشور سوریه و مشارکت همه مردم این کشور در تعیین سرنوشت خود تاکید کردیم و لازم می‌دانم از تلاش‌های میانجی گرانه قطر برای دستیابی به آتش‌بس در غزه و آزادسازی اسرای مظلوم فلسطینی قدردانی کنم.
پزشکیان افزود: در دیدار با امیر قطر بر ضرورت اتخاد تدابیر منسجم‌تر کشورهای اسلامی در راستای کاهش آلام و رنج‌های مردم غزه و توقف جنایات علیه آنان و همچنین پیگیری اقدامات جنایتکارانه رژیم صهیونیستی تاکید کردیم و بر این باوریم که تمام ملت‌ها و دولت‌های منطقه و جهان بر پایه ارزش‌های الهی و انسانی باید تلاش خود را برای دفاع از مردم مظلوم فلسطین به ویژه غزه در برخورداری از زندگی ایمن در سرزمین تاریخی خود به کار گیرند.امیرقطر نیز در این نشست خبری مشترک با ابراز خوشحالی از سفر به ایران، گفت: این سفر در شرایطی انجام شده که منطقه ما با تحولات و چالش هایی روبرو است و نیازمند هماهنگی و مشورت درمورد آن هستیم.
شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل‌ثانی افزود: سفر اخیر رئیس جمهوری اسلامی ایران به قطر فرصت خیلی مهم و خوبی بود برای اینکه بتوانیم روابط برادرانه و تاریخی بین خودمان را گسترش دهیم، روابطی که بر پایه حسن همجواری بین دو کشور است و ما اطمینان داریم که ادامه اینگونه سفرها می‌تواند به گسترش هرچه بیشتر این روابط کمک کند.
شیخ تمیم بیان کرد: امروز من گفت وگوهایی را با جناب رئیس جمهور اسلامی ایران درخصوص زمینه‌های مختلف همکاری بین دو کشور داشتم و ما تاکید کردیم که باید فرصت‌های همکاری احتمالی بیشتری را بین یکدیگر به خصوص در زمینه‌های تجاری و اقتصادی ایجاد کنیم.
وی تصریح کرد: ما همچنین بر اهمیت پیگیری نتایج نشست‌های کمیسیون اقتصادی مشترک بین دو کشور که اخیراً منعقد شد و افزایش حجم تبادل تجاری بین دو کشور تاکید کردیم به طوری که بتواند اهداف ما را محقق کند علاوه بر آن تاکید کردیم تا همکاری خود را در همه زمینه‌ها گسترش دهیم.
امیر قطر ادامه داد: ما همچنین درخصوص شرایط سختی که منطقه ما با آن دست و پنجه نرم می‌کند و درخصوص مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی که مورد اهتمام مشترک ما است گفت وگو کردیم.
وی گفت: ما توافق کردیم که بهترین راه برای حل نزاع‌هایی که درحال حاضر وجود دارد گفت وگوهای سازنده است. ما در این راستا از آنچه که جناب پزشکیان درخصوص روابط سازنده با کشورهای شورای همکاری و کشورهای اسلامی مبتنی بر منافع مشترک و حسن همجواری فرمودند، استقبال می کنیم.
شیخ تمیم گفت: ما همچنین از تفاهم‌هایی که منجر به حمایت از استقرار و ثبات و شکوفایی در منطقه باشد حمایت می‌کنیم.امیر قطر تاکید کرد: مسئله فلسطین در صدر صحبت‌ها و پرونده‌هایی بود که در ارتباط با آن صحبت کردیم و ما بر لزوم پایبندی به توافق آتش‌بس در غزه تاکید می کنیم و معتقدیم که طرف‌ها باید به اجرای مراحل این توافق متعهد باشند و همچنین بر اهمیت اینکه کمک‌های انسان دوستانه به برادرانمان در غزه برسد نیز تاکید کردیم.
وی افزود: من امروز خدمت رئیس جمهوری اسلامی ایران تاکید کردم که کشور قطر و شرکای آن درخصوص میانجیگری برای موفقیت‌آمیز بودن این توافق متعهد هستند توافقی که به نظر من گامی اساسی است برای اینکه آتش‌بس همیشگی و پایدار را در غزه شاهد باشیم و همچنین ورود کمک‌های انسان دوستانه را به داخل غزه بدون هیچ مانع تراشی تضمین کند.
امیر قطر ابراز امیدواری کرد که آتش‌بس به درد و رنج غیرنظامی‌ها در غزه پایان بخشد، شرایط را برای انجام بازسازی در غزه آماده‌ کند و این توافق کمک کند تا به راه حلی عادلانه، پایدار و جامع درخصوص فلسطین برسیم زیرا به گفته وی ملت بزرگ فلسطین ملتی است که جانفشانی‌ها و فداکاری‌های زیادی را طی دهه‌های گذشته انجام داده و بدون شک به کمتر از این مسائل راضی نیست.شیخ تمیم بیان کرد: کشور قطر بر پشتیبانی خود از هرگونه تلاشی که منجر به نزدیک کردن دیدگاه‌ها و رسیدن به راه حل‌های عادلانه و متوازن شود و حقوق کشورها را تضمین کند و توسعه و شکوفایی را در منطقه گسترش بدهد حمایت خواهد کرد.