حال و هوای بازار خودرو در این روزها

بامداد روز پنج‌شنبه همراه با شهادت اسماعیل هنیه در ایران و شکل‌گیری تنش جدیدی میان ایران و اسرائیل، بسیاری از بازار‌ها از جمله خودرو بار دیگر بر مدار رشد قیمت قرار گرفتند. اما از نیمه هفته جاری، قیمت‌ها روند نزولی به خود گرفت، به‌طوری‌که طبق محاسبات، قیمت‌ها در بازار خودرو به طور میانگین ۱۰ میلیون تومان کاهش را تجربه کردند. در این زمینه برخی از دست‌اندرکاران بازار خودرو معتقدند که اگر تنش جدیدی شکل نگیرد، روند نزولی قیمت‌ها در هفته آینده نیز ادامه‌دار خواهد بود.
بر این اساس از روز شنبه تاکنون قیمت‌ها یک‌درصد افت را به خود می‌بیند. اما همان‌طور که عنوان شد بازار خودرو در هفته‌ای که مسعود پزشکیان، نهمین رئیس‌جمهور، حکم تنفیذ خود را دریافت کرد و مراسم تحلیف وی نیز در مجلس شورای اسلامی‌برگزار شد، روزهای نسبتا آرامی‌را می‌گذراند.
آرامش بازار اما با انتظارات شهروندان از تحقق وعده‌های مسعود پزشکیان مبنی بر گشایش‌های اقتصادی ناشی می‌شد. بدین‌‌ترتیب پس از پایان انتخابات و پیروزی پزشکیان بازار خودرو پس از مدت‌ها روی خوش خود را به مشتریان نشان داد. این در شرایطی است که این آرامش چندان ثبات نداشت و با اتفاقی که در شب پس‌از مراسم تحلیف رخ داد و همچنین پیش‌بینی برخورد میان ایران و اسرائیل، بازار خودرو بار دیگر ملتهب شد. به طور حتم نابسامانی در بازارها پس از حمله موشکی ایران به اسرائیل فراموش‌شدنی نیست؛ شهروندان به‌خوبی به یاد دارند که در فروردین‌ماه، بازار خودرو روند بی‌سابقه‌ای را در افزایش قیمت‌ها به خود دید، اما این بار وضعیت متفاوت به نظر می‌رسد.
هر چند رسانه‌های خارجی به طور مکرر روز مشخصی را برای حمله ایران به اسرائیل ذکر می‌کنند، با‌این‌حال بازار‌ها بی‌توجه به اخبار رسانه‌ها در آرامش کامل به سر می‌برند. از سوی دیگر نرخ ارز طی چند روز گذشته به آرامش رسیده که به نظر می‌رسد بازار خودرو نیز متاثر از نرخ ارز روند کاهشی را در قیمت‌ها داشته است.
بر این اساس اگرچه بازار خودرو طی یک هفته گذشته یک‌درصد افت قیمت را تجربه کرده، بااین‌حال وضعیت تولید در شرکت‌های خودروساز چندان مناسب نیست.
آمار چهارماهه تولید بیانگر افت ۱۱درصدی تیراژ است و خودروسازان به دلیل فریز قیمتی چندان قدرت مانور بر تولید خودرو را ندارند.
گزارش خودروسازان به بورس از رشد معوقات و خودروی ناقص در شرکت‌های خودروساز خبر می‌دهد. در گزارشی که روز گذشته منتشر شد، برآورد شده‌بود خودروسازان به طور روزانه هزار میلیارد تومان ضرر می‌کنند که این مساله ناشی از عدم اصلاح قیمت‌ها طی ۱۰ماهه گذشته است.
بنابراین در حالی‌که با فروکش هیجانات مربوط به تنش‌های ایران و اسرائیل، شاهد آرامش و افت قیمت خودرو در بازار هستیم، پیش‌بینی می‌شود همراه با افت بیشتر تیراژ در شرکت‌های خودروساز، این بار بازار از ناحیه تولید با افزایش قیمت همراه شود. طی پنج سال گذشته هیجانات مربوط به رخدادهای سیاسی یا مصوبات خودرویی، به نوعی قطب‌نمای بازار خودرو بوده است.
اگر از اتفاقات تنش‌زای سیاسی بگذریم، برخی از مصوبات و تصمیمات سیاستگذار یا دولت در حوزه خودرو به حفظ آرامش بازار کمک یا آن را ملتهب کرده است. به عنوان مثال ابلاغ آیین‌نامه واردات خودروهای کارکرده که نمی‌توان تاثیر آن بر بازار را انکار کرد، به افت قیمت‌ها در بازار منجر شد. دولت سیزدهم در روزهای آخر فعالیت خود، آیین‌نامه واردات کارکرده‌ها را ابلاغ و اعلام کرد ورود این خودروها برای همه ایرانیان آزاد است. با توجه به تصور عمومی‌مبنی بر اینکه با آمدن خودروهای کارکرده خارجی، قیمت‌ها در بازار می‌شکند، صرف اعلام خبر آزادسازی واردات این خودروها بازار با کاهش قیمت‌ها روبه‌رو بود. این در حالی است که تردیدهای زیادی بابت واردات خودروهای کارکرده وجود دارد و حتی برخی فعالان عرصه واردات معتقدند واردات دست‌دوم‌ها اجرایی نخواهد شد. آنها البته تاکید می‌کنند در صورت تخصیص ارز و رفع چالش‌هایی مانند خدمات پس از فروش، می‌توان خودروهای کارکرده وارد و به تنظیم بازار کمک کرد، اما با این آیین‌نامه پرابهام، فعلا امیدی به اجرایی شدن آن نیست.
در هر صورت باید امیدوار بود در صورت عدم شکل‌گیری تنش جدید میان ایران و اسرائیل، قیمت‌ها به روند کاهشی خود ادامه دهند.