آزادسازی ۲.۴ هکتار از اراضی مجموعه تاریخی ربع رشیدی تبریز
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی آذربایجانشرقی از آزادسازی ۲۴ هزار مترمربع از اراضی اطراف مجموعه تاریخی ربع رشیدی تبریز در یکسال گذشته خبر داد.
احمد حمزه زاده در جلسه شورای راهبردی مجتمع علمی، فرهنگی و تاریخی ربع رشیدی، با اشاره به اولویتهای پیشبینی شده در پلان پنجساله مدیریت این مجموعه، اظهار کرد: اولویت نخست ما در این برنامه، آزادسازی و تملک اراضی ربع رشیدی است.
وی همچنین از آغاز فصل جدید کاوشها و مطالعات در این مجموعه تاریخی خبر داد و گفت: هدف اصلی در فاز اجرایی آینده، فراهمسازی دسترسی عمومی برای بازدید گردشگران و همزمان پیگیری پرونده ثبت جهانی است.
حمزهزاده با تأکید بر اهمیت تداوم مطالعات و کاوشها در این سایت تاریخی ادامه داد: در کارهای علمی، وجود اختلاف نظر و نگاههای متفاوت به رویکردها طبیعی است، اما مسئله اساسی استمرار فعالیتهای میدانی طی بیش از ۲ دهه گذشته بوده که منجر به حفاظت از ماهیت تاریخی و پژوهشی ربع رشیدی شده است.
وی یادآور شد: در حال حاضر فرصت مهمی برای تکمیل کاوش ها و بهره مندی از ظرفیت های گردشگری ربع رشیدی ایجاد شده و باید با حداکثر استفاده از آنها، فرآیند اجرا، ساماندهی و احیای این مجموعه تاریخی را با سرعت بیشتری پیش ببریم.
حمزهزاده اولویت مرمت نسبت به کاوشهای باستان شناسی در ربع رشیدی را مورد اشاره قرار داد و افزود: حفاظت و مرمت از اهمیت بالاتری نسبت به کاوشها برخوردار است، چون هر مرحله از کاوش نیازمند تدابیر فوری حفاظتی است و بدون آن، امکان استمرار علمی و ایمن پروژه وجود ندارد.
وی دسترسپذیری این مجموعه برای گردشگران را یکی از اصلیترین اهداف در فاز جدید مرتب ربع رشیدی دانست و اضافه کرد: برای جذب گردشگران داخلی و خارجی، باید مسیرهای دسترسی مناسب طراحی شود و در این راستا نورپردازی و زیرساختهای گردشگری باید فراهم شود. با رعایت ضوابط ثبت جهانی، مجموعه ربع رشیدی آماده ورود به فهرست جهانی یونسکو می شود.
حمزه زاده با اشاره به لزوم همزمانی انجام کاوشها و پیگیری ثبت جهانی این اثر تاریخی و فرهنگی، گفت: تیم تخصصی ثبت جهانی باید همزمان با پیشرفت پروژه، از ابتدا ضوابط بینالمللی را در نظر بگیرد تا اقدامات ما در مغایرت با مقررات یونسکو نباشد.
محوطه تاریخی ربع رشیدی که از آن به عنوان نخستین دانشگاه بین المللی جهان یاد شده و قدیمی ترین موقوفه ایران است، در قرن هشتم هجری قمری به دستور خواجه رشیدالدیـن فضل الله همدانی ساخته شد و به همین علت این شهرک را رشیدیه یا ربع رشیدی نامیدند که در زمان حاضر به جز چند بنای فرو ریخته متعلق به دوره صفویه، چیز دیگری از آن همه عظمت و زیبایی باقی نمانده است. هم اکنون تپه ای گردمانند در قسمت شمال شرقی تبریز و در دامنه کوه سرخ و سر به فلک کشیده عینـالی ( عون بن علی ) و در انتهای خیابان عباسی به چشم می خورد که حدود ۷۰۰ سال پیش شهرکـی زیبا و باشکوه، دارای ۳۵ هزار واحد مسکونی و یکهزار و ۵۰۰ مغازه و حمام بهداشتی و کارخانه های نساجی، رنگرزی، کاغذسازی و ضرب سکه بود و جمعیتی بالغ بر ۱۵۰ هزار نفر در آن سکونت داشتند.
این شهرک دانشگاهی در نوع خود بی نظیر و منحصر به فرد در سطح جهان و به عنوان یک مرکز علم، صنعت، پرورش طبیبان و دانشمندان زبانــزد تاریخ نویسان بود. محوطه باستانی و کاوشگاه ربع رشیدی با شماره ۹۴۳ در سال ۱۳۵۴ شمسی در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است و آنچه که امروز از این اثر ملی مشاهده میشود، بخشی از بازماندههای مجموعه ابواب البرّ ایلخانی خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی مربوط به قرن هشتم و نیز بقایایی از یک قلعه متعلق به اواخر قرن دهم و اوایل قرن یازدهم هجری است که بنا به گفته کارشناسان، کاوشگاه ربع رشیدی بیشتر به لحاظ مجموعه ابوابالبرّ رشیدی روزگار خواجه رشیدالدین در عالم اسلام اشتهار دارد.
نظرات و تجربیات شما
